Mrówki ostrzegają przed śmiercią: odkryto genialny system wczesnego ostrzegania!

Mrówki ostrzegają przed śmiercią: odkryto genialny system wczesnego ostrzegania!

Dlaczego mrówki są idealnym przykładem altruizmu w świecie zwierząt? Tego dowiedzieli się naukowcy z austriackiego Instytutu Nauki i Technologii (ISTA), odkrywając niesamowity system wczesnego ostrzegania u poczwarek mrówek. Poczwarki te emitują sygnał chemiczny, gdy są nieuleczalnie chore, co wskazuje na ryzyko infekcji całej kolonii. Zespół opisuje to zachowanie jako altruistyczny system sygnalizacji choroby działający w strukturach społecznych mrówek.

W badaniu opublikowanym w renomowanym czasopiśmie Komunikacja przyrodnicza wykazano, że robotnice reagują na te sygnały zapachowe, usuwając chore poczwarki z gniazda i dezynfekując je kwasem mrówkowym. Chociaż to leczenie jest skuteczne przeciwko patogenom, poczwarka nie przeżywa tej procedury, która ma kluczowe znaczenie dla utrzymania zdrowia rodziny.

System chroniący społeczność

Badania pokazują, że nie każda infekcja natychmiast wywołuje sygnał alarmowy. Poczwarki przyszłych matek często same potrafią opanować infekcję, nie wysyłając pilnego sygnału. Sygnał alarmowy włącza się dopiero wtedy, gdy lalka przegra walkę z patogenami. W tym kontekście poczwarki stają się bezinteresowną tarczą dla swoich bliskich, zapewniając ochronę całej kolonii przed ewentualną epidemią.

Sam sygnał opiera się na nielotnych składnikach zapachu obecnych na powierzchni chorych poczwarek. U zwierząt zakażonych mimowolnie dwa składniki tego profilu zapachowego ulegają wzmocnieniu. Przypomina to sygnał „znajdź mnie i zjedz mnie”, który emitują komórki ludzkie, gdy ulegają nieuleczalnemu uszkodzeniu i przyciągają komórki odpornościowe. Podobna funkcja tych altruistycznych sygnałów ilustruje, jak kolonie mrówek zachowują się jak rodzaj „superorganizmu”, podobnego do wyspecjalizowanych komórek w ludzkim ciele.

Altruizm w naturze

Te altruistyczne wzorce zachowań są zgodne z podstawami altruizmu, które sugerują, że zwierzęta pomagają innym w celu pośredniego przekazywania własnych genów. Aby to zilustrować, można nawet użyć reguły Hamiltona: zachęca się do pomagania, gdy korzyść dla odbiorcy (pomnożona przez pokrewieństwo genetyczne) przewyższa koszt dla pomagającego. Wykazując objawy choroby i wysyłając sygnały, poczwarki pomagają zachować swój rodowód genetyczny poprzez kolonie potomne.

Podobnie jak w przypadku każdej dzikiej przyrody, ten przykład ilustruje głęboko zakorzeniony instynkt samozachowawczy i przetrwania społeczności. Wysyłając sygnały chemiczne i otrzymując odpowiednie reakcje, mrówki zapewniają, że ich potomkowie – a tym samym ich geny – będą mogli nadal istnieć w przyszłości. Takie zachowania pokazują, jak złożone są interakcje między zwierzętami i jak ważne są one dla przetrwania innych zwierząt.

Podsumowując, badanie systemów ostrzegawczych tych małych pełzaczy nie tylko rzuca światło na praktyki mrówek, ale także kwestionuje i wyjaśnia całą koncepcję altruizmu w przyrodzie. Szczegóły tych badań są ważne nie tylko dla nauki, ale także dostarczają fascynującego wglądu w zachowania społeczne zwierząt.