Focus op contrails: klimaatverandering bedreigd door onzichtbare wolken!

Focus op contrails: klimaatverandering bedreigd door onzichtbare wolken!

Boven de wolken moet de vrijheid grenzeloos zijn - maar hoeveel kost deze vrijheid ons in de vorm van klimaatschade? Een huidige studie, gepubliceerd in het tijdschrift *Nature Communications*, brengt nieuwe inzichten in de effecten van contrails op het klimaat. In een samenwerking tussen de Universiteit van Keulen en partners zoals het Jülich Research Center en de universiteiten van Mainz en Wuppertal, is gebleken dat meer dan 80% van de langdurige contrails niet ontstaan ​​in een wolkenvrije hemel, zoals eerder werd aangenomen, maar in natuurlijke ijswolken, de zogenaamde cirruses.

Deze dunne ijswolken, die zich op een hoogte tussen 5 en 12 km bevinden, fungeren als effectieve warmteopslagplaatsen. Wanneer er contrails ontstaan ​​in koude, vochtige lucht, kunnen deze enkele uren aanhouden en hebben daardoor een grotere impact op het klimaat dan de directe CO2-uitstoot door de luchtvaart. De klimaatimpact kan niet in algemene termen worden beoordeeld: in wolkenvrije omstandigheden versterken ze het broeikaseffect, terwijl ze in dichte bewolking zonlicht reflecteren en dus een verkoelend effect hebben.

De klimaatvoetafdruk van de luchtvaart

De impact van de luchtvaart op het klimaat beperkt zich echter niet tot contrails. Volgens een rapport van n-tv De uitstoot van passagiersvliegtuigen draagt ​​aanzienlijk bij aan de opwarming van de aarde. Naast CO2 zijn het vooral aërosolen en stikstofoxiden die verantwoordelijk zijn voor ruim 60% van de klimaatschade. De EU heeft al stappen ondernomen om gedetailleerde rapporten over de klimaateffecten van de luchtvaart te eisen.

In Duitsland wordt intensief onderzoek gedaan naar het vliegen rond luchtmassa's met langdurige contrails. Betrouwbare gegevens zijn echter schaars, wat route-optimalisatie lastig maakt. Een interessante bevinding: het zou voldoende kunnen zijn om slechts 3% van de vluchten om te leiden om 80% van de klimaatschadelijke contrails te vermijden, terwijl het extra kerosineverbruik onder de 5% zou kunnen blijven. De verwachte voordelen voor het klimaat kunnen potentieel 15 tot 40 keer groter zijn dan de nadelen als gevolg van een hoger brandstofverbruik.

Nieuwe benaderingen voor klimaatvriendelijke luchtvaart

Drie partners uit Duitsland – dat Duits lucht- en ruimtevaartcentrum (DLR), de Max Planck Society en het Karlsruhe Institute of Technology – hebben nu een uitgebreide analyse van 85.000 vliegroutes uitgevoerd. Dit resulteerde in een indrukwekkende vermindering van 73% van de klimaatimpact van contrails met minimale CO2-uitstoot. Dergelijke strategieën kunnen niet alleen de klimaatbescherming bevorderen, maar ook luchtvaartmaatschappijen helpen aan de EU-eisen te voldoen.

Maar hoe zit het met de uitdagingen? Deze omvatten onder meer het gebrek aan betrouwbare weergegevens en de hoge coördinatie-inspanningen in het bestaande vluchtnetwerk. Een geoptimaliseerde vluchtplanning is niet alleen van cruciaal belang om de CO2-uitstoot te minimaliseren, maar ook om de schadelijke effecten van de korte levensduur van contrails te verminderen.

Het onderzoek naar milieuvriendelijke luchtvaart is de afgelopen jaren gegroeid. Er wordt echter nog steeds minder aandacht besteed aan niet-CO2-effecten. Toekomstige studies moeten deze uitdagingen aanpakken en het begrip van de interacties tussen contrails en natuurlijke cirruswolken verbeteren. Ontwikkelingen op dit gebied kunnen sleutelelementen zijn voor een duurzame toekomst van het luchtvervoer.

Het kijken in de wolken zou kunnen helpen om onze invloed op het klimaat beter te begrijpen – en om de vrijheid te garanderen om in de toekomst boven de wolken te blijven vliegen.