Voor een veilige oudejaarsavond: komt het vuurwerkverbod er eindelijk?

Voor een veilige oudejaarsavond: komt het vuurwerkverbod er eindelijk?

Naarmate oudejaarsavond nadert, wordt het debat over het gebruik van vuurwerk heviger. Vooral in Duitsland bestaat er steeds meer behoefte aan een alomvattend verbod op vuurwerk. Eco-test rapporteert recente ontwikkelingen die erop wijzen dat de algemene steun voor een dergelijk verbod toeneemt. Volgens onderzoeken is meer dan de helft van de Duitsers voorstander van een verbod op privévuurwerk, waarbij drie op de vier mensen er geen belang bij hebben zelf vuurwerk af te steken.

Duidelijke behoefte aan verandering

De politievakbond heeft een petitie ingediend voor een landelijk verbod op vuurwerk met ruim 2,3 miljoen handtekeningen. Het wordt beschreven als de grootste in zijn soort in Duitsland. De campagnealliantie #böllerciao, ondersteund door meer dan 60 milieu- en dierenbeschermingsorganisaties, heeft al meer dan 670.000 handtekeningen verzameld. Deze organisaties stellen dat de gezondheids- en milieurisico's van illegaal oudejaarsvuurwerk niet langer kunnen worden getolereerd. Jaarlijks worden ongeveer 8.000 mensen behandeld voor verwondingen aan het binnenoor veroorzaakt door vuurwerk, en door de explosies komt ruim 2.000 ton fijn stof in de lucht terecht. Erfurt kent al speciale vuurwerkverbodszones, en deze praktijk neemt in veel Duitse steden toe.

Schade en begrip van de gevaren

De complicaties gaan verder dan louter gezondheidsaspecten. Op oudejaarsavond 2024 vielen vijf doden als gevolg van vuurwerkongevallen, en brandweerlieden moesten in Berlijn op één avond 400 branden blussen. Hieruit blijkt duidelijk dat het vuurwerk niet alleen de luchtkwaliteit vervuilt, maar ook aanzienlijke veiligheidsrisico's met zich meebrengt. De straatreinigingsdienst van München registreerde 49 ton afval, terwijl de stadsreinigingsdienst van Berlijn na de nieuwjaarsviering zelfs 670 kubieke meter moest afvoeren.

Ook de politieke discussie over een verbod op vuurwerk wint aan kracht. Terwijl minister van Binnenlandse Zaken Nancy Faeser openstaat voor lokale verbodenzones, wijzen bondskanselier Olaf Scholz en andere politici een algemeen verbod op vuurwerk af. Zij pleiten ervoor om steden meer ruimte te geven om oplossingen op maat te vinden. In sommige deelstaten, zoals Bremen en Berlijn, bestaan ​​er al initiatieven om de explosievenwetgeving te wijzigen en gemeenschappen meer actiemogelijkheden te geven.

Alternatieven voor knallen

Uwe Hiksch, een prominente activist uit het anti-voetzoekerskamp, ​​stelt voor om in plaats daarvan centraal vuurwerk of innovatieve lasershows te vieren. Zijn oproep tot een algemeen vuurwerkverbod is gebaseerd op de gevaren van particulier vuurwerk en de grote gevolgen voor het milieu. Huisdieren en wilde dieren hebben last van lawaai - een probleem dat de laatste jaren steeds meer publieke aandacht heeft gekregen.

Veel Europese landen hebben al een verbod op vuurwerk of strenge regels ingevoerd: Nederland heeft besloten tot een landelijk verbod dat in 2026 van kracht wordt. Andere landen, waaronder Frankrijk en Zwitserland, hebben al strengere regels. Critici van een verbod op vuurwerk benadrukken dat tradities beschermd moeten worden en dat er regelmatig ongelukken gebeuren door illegaal vuurwerk.

De roep om een ​​verbod op vuurwerk zou de komende jaren belangrijker kunnen worden. Steeds meer burgers, politici en natuur- en dierenbeschermingsorganisaties roepen op tot een heroverweging. De ontwikkelingen in Duitsland laten zien dat het tij aan het keren is – en het is de moeite waard om dit debat op de voet te blijven volgen.