Klimaatcrisis in het Zwarte Woud: herten brengen het bos en ons klimaat in gevaar!
Het artikel belicht de uitdagingen van het edelhertenreservaat in het Zwarte Woud en de risico's van overmatige wildpopulaties voor bosherstel.

Klimaatcrisis in het Zwarte Woud: herten brengen het bos en ons klimaat in gevaar!
In de diepe bossen van het Zwarte Woud, meer bepaald in het hertenreservaat bij Schluchsee, wijzen de borden naar het alarm. De toestand van de bomen is zorgwekkend; velen zijn ernstig beschadigd en de nakomelingen groeien nauwelijks terug. Vooral sparren, die in de huidige klimaatcrisis geen lang leven beschoren zijn, hebben het moeilijk. Hoefdieren, vooral herten, reeën en wilde zwijnen, zijn verantwoordelijk voor deze hachelijke situatie. Een nieuwe MDR-Wissen meldt dat het afschieten van herten in Duitsland is toegenomen van 632.000 sinds 1970 tot een indrukwekkende 1.286.000 in 2020.
Door deze hoge wilddichtheid wordt de hergroei van bomen ernstig geremd. Zelfs als hekwerken en beschermhoezen voor jonge bomen theoretisch zouden kunnen helpen, zijn deze maatregelen vaak te duur. Volgens de Ecological Hunting Association bedragen de kosten van herbebossing met conventionele jachtpachtovereenkomsten ruim 17.000 euro per hectare. Als u de wilddichtheid echter succesvol beheert en profiteert van natuurlijk herstel, dalen deze kosten tot slechts 2.000 euro per hectare.
Bosgebied in gevaar
In Noordrijn-Westfalen is al 350.000 hectare bosgebied getroffen en de geschatte financiële kosten voor boseigenaren bedragen ongeveer 1,5 miljard euro. Om de achteruitgang tegen te gaan is natuurlijk herstel absoluut noodzakelijk, maar dit is alleen mogelijk met aangepaste wilde populaties. In Beieren vereist de jachtwet dat de jacht natuurlijke regeneratie mogelijk maakt zonder aanvullende beschermende maatregelen. Een blik op de huidige bosbouwrapporten laat echter alarmerende cijfers zien: slechts 4% van de onderzochte gebieden heeft een gunstig surfniveau.
Wat vooral problematisch is, is dat meer dan 50% van de gewenste gemengde boomsoorten wordt gegeten uit de hergroeiende mix van boomsoorten. Deze omstandigheid is in tegenspraak met de doelstellingen van duurzame bosbouw, die dringend afhankelijk is van gemengde en loofbossen. Gemengde bossen zijn niet alleen beter bestand tegen klimaatverandering, ze bieden ook een verscheidenheid aan ecosysteemdiensten – van grondwateraanvulling tot koolstofopslag.
De rol van de jachtpraktijk
Een interessante aanpak om de situatie te verbeteren is het veranderen van de jachtpraktijk zelf. Suggesties voor optimalisatie zijn onder meer het herzien en aanpassen van de jachtregelgeving door de deelstaten, het verminderen van voederpraktijken en het uitvoeren van effectieve mobiele jachten in de winter. Deze mobiele jachten kunnen helpen de wildpopulaties aan te passen zonder de populatieomvang te beïnvloeden.
Een andere focus ligt op de motivatie van jagers om hun praktijken te veranderen in overeenstemming met de vereisten van bosherstel. Een promotieproject aan de Technische Universiteit van Brandenburg zou hierin belangrijke inzichten kunnen opleveren. Er wordt onderzocht welke maatregelen nodig zijn om jagers te motiveren en hoe verschillende jachtpraktijken een langetermijnimpact hebben op de bosontwikkeling. Er wordt bijzondere aandacht besteed aan de economische aspecten om de voordelen van duurzame jacht voor zowel de bosbouw als de ecosystemen te beoordelen. Deze doctoraatsbeurs loopt tot september 2027 en zou een waardevolle impuls kunnen geven aan toekomstige veranderingen in het bosbeheer die zowel de bossen als de klimaatbescherming ten goede zullen komen.
De situatie is ernstig en een simpele “business as usual” zal niet helpen als we onze bossen en daarmee waardevolle CO2-opslagplaatsen willen behouden. Het is nu tijd om te handelen!