De militaire uitgaven exploderen: de klimaatbescherming is in gevaar!

De militaire uitgaven exploderen: de klimaatbescherming is in gevaar!

De discussie over het verhogen van de Duitse militaire uitgaven tot 5 procent van het bruto binnenlands product is in volle gang. Dit besluit, dat ruim 40 procent van de federale begroting in beslag zal nemen, is scherp bekritiseerd door experts als Michael Müller, de federale voorzitter van de Natuurvrienden van Duitsland. Het huidige debat over de militarisering van de politiek laat zien dat er een verandering in de publieke opinie heeft plaatsgevonden, die plaatsvond zonder een breed discours. Müller wijst erop dat de ideologie dat vrede alleen kan worden bereikt met militaire kracht de afgelopen twintig jaar is gegroeid en dat met name de gebeurtenissen rond de oorlog in Oekraïne als drijvende kracht kunnen worden gezien. Critici klagen dat de NAVO en de EU nog geen serieus vredesplan hebben gepresenteerd, waardoor Europa op een doodlopende weg terechtkomt op het gebied van vrede en ontspanning.

Het terugkerende idee van ‘oorlogsbereidheid’, dat steeds meer geaccepteerd wordt, staat in schril contrast met de uitdagingen van klimaatbescherming. De potentiële gevolgen van deze militariseringsstrategie zijn alarmerend: experts waarschuwen dat het verhogen van de militaire uitgaven tot 300 miljard euro per jaar kan kosten, en dat er op andere gebieden dramatische besparingen en bezuinigingen worden verwacht. In deze context zou de actieve sociaal-ecologische transformatie die centraal staat in de strijd tegen de klimaatverandering in gevaar kunnen komen, waarbij de bescherming van de aarde en het klimaatsysteem wordt verwaarloosd.

Verband tussen klimaatbescherming en wapenuitgaven

Een huidige studie van het Kiel Institute for the World Economy onderzoekt het verband tussen investeringen in klimaatbescherming en defensie-uitgaven in Europa. Uit de analyse blijkt dat voor elke euro die niet in olie wordt geïnvesteerd, er 37 cent minder aan defensie kan worden uitgegeven. Coauteur Joschka Wanner benadrukt dat mislukkingen op het gebied van klimaatbescherming geopolitieke kosten met zich meebrengen die vaak worden genegeerd. Hieruit blijkt een duidelijk conflict tussen veiligheid en klimaatbeleid, dat vaak niet voldoende publiekelijk wordt besproken.

Een ander alarmerend aspect is dat de oorlog tegen Oekraïne, deels gefinancierd door inkomsten uit de Russische olie-export, nauw verbonden is met de Europese olie-import en de impact daarvan op de olieprijzen en overheidsinkomsten. Maatregelen als een CO2-prijs van minimaal 60 euro of een oliebelasting van 37 procent kunnen niet alleen dienen om het klimaat te beschermen, maar ook om de defensie-uitgaven terug te dringen. Het vermijden van olie zou tot 104 miljard euro per jaar aan defensie-uitgaven in Europa kunnen besparen.

Mondiale trends in militaire uitgaven

De mondiale militaire uitgaven zijn de afgelopen jaren snel gestegen. Volgens Scientists for Global Responsibility bereikte dit in 2024 2,7 biljoen dollar, het hoogste niveau sinds het einde van de Koude Oorlog. De NAVO is ook van plan de belangrijkste militaire uitgaven verder te verhogen, waardoor zij 55 procent van de mondiale militaire uitgaven in handen zal krijgen. Deze uitgaven zijn niet alleen een last voor de staatskas, maar dragen ook aanzienlijk bij aan de mondiale CO2-uitstoot; De CO2-voetafdruk van het leger wordt geschat op ongeveer 5,5 procent van de mondiale uitstoot.

Wetenschappers waarschuwen dat een voortdurende stijging van de militaire uitgaven de verwezenlijking van de klimaatdoelstellingen in gevaar zou kunnen brengen, met name het in Parijs gestelde doel van 1,5 graad. Er is dringend behoefte aan actie om zowel de wapenuitgaven te herzien als om meer nadruk te leggen op vreedzame oplossingen en diplomatie. Dit is de enige manier om een ​​duurzame en vreedzame toekomst te garanderen, die ook tegemoetkomt aan de uitdagingen van de klimaatverandering.

Over het geheel genomen is er sprake van een zorgwekkende trend die niet alleen de nationale en Europese veiligheid in gevaar brengt, maar ook de ecologische ambities van de samenleving. De koers moet nu worden uitgezet om een ​​gelijkwaardige dialoog tot stand te brengen tussen veiligheidsoverwegingen en klimaatbescherming.