Suche
Mein Konto
Klimaatcrisis brengt de vrede in gevaar: het Duitse leger is scherp in beeld!
Klimaatbescherming is van cruciaal belang: militaire opbouw verhoogt de uitstoot en conflicten. Hoe de klimaatcrisis de vrede in gevaar brengt.
Klimaatcrisis brengt de vrede in gevaar: het Duitse leger is scherp in beeld!
De klimaatcrisis is niet langer een dreigingsscenario op afstand, maar vertegenwoordigt een urgente realiteit die de veiligheid wereldwijd in een voorheen onbekende mate bedreigt. Volgens de Friends of Nature is het duidelijk dat het toenemende aantal zwakke en fragiele staten niet alleen tot sociale verdeeldheid leidt, maar ook tot bittere verdelingsstrijd en mogelijke conflicten. Het falen van de klimaatbescherming laat qua duidelijkheid niets te wensen over: het gevaar dat de wereld in de toekomst in klimaatoorlogen verwikkeld zal raken, is maar al te reëel.
De militaire uitgaven in Duitsland bereiken momenteel vijf procent van het bruto binnenlands product, wat overeenkomt met 220 miljard euro. Prognoses wijzen erop dat deze uitgaven binnen enkele jaren kunnen oplopen tot zo'n 250 miljard euro. Ironisch genoeg worden deze fondsen gemobiliseerd in een tijd waarin de geopolitiek steeds meer wordt bepaald door klimaatgerelateerde bedreigingen. Naarmate de permafrost smelt of natuurrampen toenemen, zijn de gevolgen van de klimaatcrisis geografisch oneerlijk verdeeld, waardoor de kans op gewelddadige conflicten tussen rijke en zwaar getroffen regio’s groter wordt.
Klimaatverandering als militair dilemma
Een ander alarmerend punt is dat de militaire sector zelf een van de grootste bijdragers aan de CO₂-uitstoot is. Volgens schattingen stoot het leger ongeveer 5,5 procent van alle mondiale CO₂-uitstoot uit. Klimaat- en veiligheidsonderzoeker Hans Holzinger benadrukt dat militaire berichtgeving over de uitstoot van broeikasgassen grotendeels lijdt onder geheimhouding. De NAVO heeft in 2021 bijvoorbeeld bijna 200 miljoen ton CO₂ uitgestoten, en dat aantal zou tegen het einde van het decennium kunnen stijgen tot bijna 300 miljoen ton per jaar.
Naarmate wapenprojecten en militaire samenwerkingsovereenkomsten steeds belangrijker worden, zal dit vaak ten koste gaan van het milieu. De defensiesoevereiniteitsplannen van de EU, met een budget van 800 miljard euro, zouden alleen al ongeveer 150 miljoen ton CO₂e kunnen genereren. Dit komt overeen met de jaarlijkse emissies van Nederland of de gezamenlijke emissies van Oostenrijk, Ierland en Finland.
Verdeling van hulpbronnen en toekomstige conflicten
De ongelijke verdeling van de gevolgen van klimaatverandering draagt bij aan een niet te verwaarlozen risico op een toename van interne conflicten. Vooral minder veerkrachtige regio's, vooral in Afrika, lopen gevaar. Klimaatverandering bedreigt het levensonderhoud van 1,6 miljard mensen in Afrika – een groep die slechts vier procent van de wereldwijde CO₂-uitstoot voor zijn rekening neemt. Deze dynamische veranderingen veroorzaken echter spanningen en vluchtelingenstromen die niet alleen de veiligheid in de getroffen landen aantasten, maar ook in grote economische landen als Duitsland.
De Veiligheidsconferentie van München heeft het onderwerp klimaatverandering al enkele jaren op de agenda staan en toont daarmee de toenemende geopolitieke relevantie van klimaatontwikkelingen aan. Nu 80 procent van het VN-vredeshandhavingspersoneel is ingezet in landen die zwaar getroffen zijn door de klimaatverandering, wordt het nauwe verband tussen klimaatactie en mondiale veiligheid steeds duidelijker. De noodzaak om geïntegreerde maatregelen te vinden om deze uitdagingen aan te pakken is essentieel voor de succesvolle uitvoering van zowel humanitaire als veiligheidsprogramma’s.
In een wereld die wordt gekenmerkt door voortdurende crises blijft één ding duidelijk: de sterke wisselwerking tussen klimaat en conflicten heeft een beslissende invloed op de internationale politiek. Een heroverweging van het veiligheids- en klimaatbeleid is essentieel om vrede en duurzaamheid in harmonie te brengen, zoals de milieuhistorica Verena Winiwarter treffend beschrijft: "Geen vrede zonder duurzaamheid. Geen duurzaamheid zonder vrede." Maar de weg ernaartoe is vol hindernissen en vereist mondiale inspanningen en een beter beheer van de hulpbronnen.